Przez wiele lat zawodowe organizacje księgowe prowadziły swoich członków przez etapy zmiany, opracowywały i promowały standardy zawodowe i etyczne, działały jako punkt odniesienia dla interesariuszy, działały na rzecz dobra publicznego. Zawodowe organizacje księgowe coraz częściej jednak znajdują się pomiędzy starymi i nowymi wzorcami działania. Organizacje odczuwają presję, aby zachować swoje znaczenie w sytuacji, gdy opinia publiczna wydaje się być sceptycznie nastawiona do wszelkich ekspertów oraz instytucji. Muszą także znaleźć równowagę między zaspokajaniem bieżących i krótkoterminowych potrzeb swoich członków a koniecznością przewidywania przyszłości. Czy zawodowe organizacje księgowe znajdują się w miejscu, w którym mogą mieć pewność, że będą ważne dla interesariuszy, którym służą i jakiej perspektywie czasowej? Przez następne 5, 10 lat, a może 50 lat? Jak organizacje ewoluują, aby zachować swe znaczenie i być przygotowanymi na przyszłość?
W Wielkiej Brytanii działa Nowoczesna Organizacja Zawodowa (The Modern Professional Body), do której należą osoby wywodząc się ze świata księgowości, choć ich praca wykracza poza wiele zawodów. Jest to organizacja skupiona na rozpoznaniu, skąd się wywodzi zawód księgowego, jak sią przejawia potrzeb zachowania uważności na teraźniejszość i przyszłość oraz co obejmujeinnowacyjne myślenie niezbędne do odniesienia sukcesu.
W spotkaniu w maju 2022 r. zawodowe organizacje księgowe z regionu Azji i Pacyfiku usłyszały od The Modern Professional Body o siedmiu wyzwaniach stojących przed organizacjami zawodowymi, z których każde jest istotne. Uwzględnienie tych wyzwań znacząco przyczyni się do zapewnienia, że zawodowe organizacje księgowe będą dostosowane do postpandemicznego i cyfrowego świata. Kierownictwo zawodowych organizacji księgowych powinno być przygotowane do odwrócenia lustra i zadawania obie trudnych pytań w związku z przedstawionymi siedmioma obszarami.
- Wizja i misja – przede wszystkim trzeba móc je szybko i łatwo wyjaśnić. Muszą być skoncentrowane na wynikach i wsparte kierowniczym przywództwem. Wizja i misja powinny być ambitne, ale realistyczne. Czy misja naszej organizacji spełnia te warunki? Dobrze określona wizja i misja wywierają ogromny wpływ i motywują członków, wolontariuszy i pracowników organizacji.
- Zarządzanie i struktura – dobry system zarządzania ułatwia współpracę między interesariuszami, co umożliwia realizację strategii w ukierunkowany i odpowiedni sposób. Przeciwnie, przerośnięty lub skomplikowany system zarządzania może hamować postęp. Sprawdzenie efektywności systemu zarządzania nigdy nie było bardziej widoczne niż w czasie pandemii COVID-19, która zmusiła wiele organizacji do sprawnego podejmowania decyzji. Można było jak na dłoni zobaczyć wszelkie niepotrzebne i biurokratyczne struktury i procesy zarządzania, które hamowały postęp. Organizacje musiały wyciągnąć z tego lekcję i wiele z nich to zrobiło. Czy to dotyczyło to naszej organizacji? Czy ramy zarządzania naszej organizacji są odpowiednie do celu?
- Strategia – czy nasza organizacja ma jasną strategię? A może raczej długą i skomplikowaną listę taktyk, które opierają się na wielu operacjach i procesach? Czy strategia naszej organizacji skupia się na tworzeniu wartości? Dobra strategia przedstawia interesariuszom w widoczny sposób jasną misję. Strategii nie można „ustalić i zapomnieć” – jej kilka strategicznych filarów powinno wyznaczać kierunek podróży organizacji z krótszymi postojami, w czasie których można na bieżąco oceniać sytuację, dzięki czemu organizacja może szybko reagować na zmiany. Niezbędne jest również utrzymywanie relacji z członkami, z którymi prowadzi się rozmowy na temat strategii, co pozwala na zaakceptowanie im pewnej dozy niepewności stanowiącej element zarządzania nowoczesną organizacją zawodową.
- Potencjał i możliwości — często wspomina się, że ludzie są największym kapitałem organizacji. Można jednak zauważyć, że ludzi uważa się za pewnik. Zawodowe organizacje księgowe muszą mieć na uwadze zespół ludzi dla nich pracujący, gdyż stosują one inny styl zarządzania niż biznes. Wiele osób pracujących dla zawodowych organizacji księgowych zarabia mniej niż w sektorze prywatnym. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na to, co może to odróżnić organizację od innych podmiotów, tj. stawiać na szkolenia i rozwój, umiejętności cyfrowe, hybrydowe i elastyczne warunki pracy.
- Przydatność, status, marka – według byłego dyrektora generalnego Coca Coli Muhtara Kenta, „Marka to obietnica a dobra marka to spełniona obietnica”. Marka pomaga wyrazić wartość, którą zawodowa organizacja księgowych tworzy a zarazem działa jak katalizator tej wartości. Silne marki generują silne wsparcie interesariuszy. Marka powinna jasno określać konkretne działania, które zawodowa organizacja księgowa podejmuje i które w istocie przynoszą wyraźną wartość jej członkom, gospodarce, społeczeństwu oraz interesowi publicznemu. Marka powinna również zabierać ludzi w podróż prowadząco do realizacji tych celów. Czy marka naszej organizacji spełnia te zadania?
- Finansowanie zrównoważonej przyszłości — wiele zawodowych organizacji księgowych korzysta z modelu rocznej opłaty członkowskiej. Członkowie z młodego pokolenia nie zawsze jednak chcą przyjąć ten model, gdyż są konsumentami wartości. Organizacja może więc rozważyć gotowość przejścia na model oparty całkowicie lub częściowo na zakupie usług i produktów z „menu” organizacji. Być może niektóre z tych usług można świadczyć w sposób, który obniża koszty lub zwiększa przychody organizacji. Kiedy ostatnio nasza organizacja rozważała zmianę modelu biznesowego?
- Dostarczanie wartości członkom — innym sposobem patrzenia na dostarczanie wartości członkom jest wyobrażenie sobie, że zawodowa organizacja księgowa jest notowana na giełdzie. Czy nasza organizacja przyciągnie inwestycje i przyniesie dywidendy? Niektóre organizacje zawodowe są skuteczne w artykułowaniu wyjątkowych korzyści wynikających z członkostwa, niekoniecznie związanych z posiadaniem kwalifikacji zawodowych. Kwestie środowiskowe, społeczne i zarządcze mają coraz większy wpływ na wartość organizacji. Dotyczy to w równym stopniu zawodowych organizacji księgowych, które pod wieloma względami są dobrze przygotowane do uwzględnienia tych kwestii nie tylko ze względu na nie same, ale także z racji na rolę i wpływ jaki wywierają na inne podmioty i organizacje we wszystkich sektorach. Zrównoważony rozwój to klasyczny przykład z dziedziny „interesu publicznego”. Chodzi w nim o utrzymanie przyciągającej i atrakcyjnej marki organizacji z myślą o pracodawcach oraz obecnych i przyszłych członkach.
Jeśli jakaś zawodowa organizacja księgowych nie zajmuje się ww. wyzwaniami, prawdopodobnie traci czas na niewłaściwe problemy. Nagrodą za właściwe odniesienie się do tych wyzwań będzie silna, zrównoważona organizacja przygotowana na przyszłość – a ten cel jest wart podjęcia wysiłku.
Brian Blood,
dyrektor wykonawczy – Konfederacja Księgowych Azji i Pacyfiku
Źródło: Modern Professional Bodies – Being Fit for the Future | IFAC