Zawodowi księgowi, będący strażnikami informacji biznesowych, są zarówno obarczeni odpowiedzialnością, jak również dana im jest możliwość transformacji, aby zaangażować się i przewodzić nadchodzącym zmianom dotyczącym sprawozdawczości finansowej i zrównoważonego rozwoju.
Stosowana od dawna dotychczasowa dobrowolność w raportowaniu informacji na temat zrównoważonego rozwoju nie przynosiła rezultatów. Rynki kapitałowe nie mają spójnych, porównywalnych i wiarygodnych informacji, a „zielone kłamstwo[1]” (greenwashing) nadal zatacza szerokie kręgi. Niezwłoczne opracowanie - przez Fundację MSSF (IFRS Foundation) – globalnych podstaw dla standardów zrównoważonego rozwoju jest ważne dla rynków kapitałowych, ochrony inwestorów oraz firm.
Dlaczego właśnie teraz?
Świat potrzebuje lepszej sprawozdawczości przedsiębiorstw. Zapotrzebowanie na informacje na temat zrównoważonego rozwoju napędzają inwestorzy instytucjonalni, zarządcy aktywów oraz inni interesariusze, którzy chcą uzyskać bardziej precyzyjne informacje na temat działalności firmy i jej wpływu na gospodarkę, środowisko oraz ludzi. Interesariusze potrzebują danych istotnych, wiarygodnych, porównywalnych i sprawdzalnych. Niestety, na rynku panuje obecnie spory chaos ze względu na różne założenia ramowe i podejścia do tematu. W konsekwencji firmy stosują mieszaninę standardów oraz wymogów sprawozdawczych, co nie jest pomocne.
Wszyscy zgadzają się, że kryzys klimatyczny jest realny, ale nie ma wspólnie uzgodnionego sposobu mierzenia jego zaawansowania. Zobowiązania, dotyczące realizacji celów klimatycznych, są iluzoryczne, jeśli systemy prawne oraz firmy działające w ich obrębie nie mogą zmierzyć swoich postępów w procesie przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu.
IFAC opowiada się za globalnym podejściem do standardów zrównoważonego rozwoju, tj. uważa, że należy powołać nową Radę Międzynarodowych Standardów Zrównoważonego Rozwoju pod auspicjami Fundacji MSSF (IFRS Foundation). Ma to kluczowe znaczenie dla powstania globalnie spójnych standardów zrównoważonego rozwoju, które będą sposobem uzyskiwania istotnych, wiarygodnych, porównywalnych i sprawdzalnych informacji. IFAC proponuje przyjęcie blokowego podejścia do raportowania informacji o zrównoważonym rozwoju, gdyż jest to jedyny sposób na osiągnięcie spójnych informacji dla globalnych rynków kapitałowych.
Podsumowanie podejścia blokowego
Blok 1 składa się z informacji, dotyczących zrównoważonego rozwoju, które są istotne dla wartości przedsiębiorstwa. Nazywamy to wpływem „od zewnętrz do środka” czynników ESG: E – środowisko, S – społeczna odpowiedzialność i G – ład korporacyjny na krótko, średnio i długoterminowe wyniki przedsiębiorstwa. Informacje z bloku 1 muszą być zintegrowane z istniejącymi standardami sprawozdawczości finansowej, aby umożliwić przekazanie pełnego obrazu wartości przedsiębiorstwa.
Blok 2 to sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju zorientowana na wielu interesariuszy, która pomaga im zrozumieć zarówno pozytywne, jak i negatywne wpływy przedsiębiorstwa na zrównoważony rozwój oraz na gospodarkę, środowisko i ludzi. To, co nazywamy wpływem „od środka na zewnątrz” pokazuje odziaływanie przedsiębiorstwa na zewnątrz, które – przynajmniej na razie – nie wpływa na wyniki przedsiębiorstwa. Dane z bloku 2 są trudniejsze, gdyż zapotrzebowanie na informacje w tym obszarze będzie w wielu przypadkach wypadkową polityki społecznej, która jest specyficzna dla danego systemu prawnego. W związku z tym może istnieć potrzeba opracowania globalnych standardów lub wytycznych, dotyczących problematyki bloku 2, jak też spełnienia wymogów specyficznych dla danego systemu prawnego.
Zachęta do rozwoju
IFAC będzie nadal współpracować z zawodowymi organizacjami księgowych i za pośrednictwem Międzynarodowego Panelu ds. Edukacji Księgowej wykazywać, że zawodowi księgowi mają nie tylko umiejętności i kompetencje potrzebne do sporządzania oraz wykorzystywania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem, ale także fachową wiedzę do tworzenia i oceny niezbędnych kontroli i procesów z tym związanych. IFAC jest zdania, że zawodowi księgowi są najlepiej przygotowani do zaspokajania potrzeb firm, związanych z doradztwem oraz sporządzaniem i atestowaniem informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Zintegrowany sposób myślenia
Wgląd w przedsiębiorstwo, uzyskany zarówno na podstawie informacji finansowych, jak i tych związanych ze zrównoważonym rozwojem („niefinansowych”), osiąga optymalny poziom, gdy łączy się te dwa elementy, ponieważ informacje finansowe i niefinansowe nie są dwoma rozłącznymi zbiorami. Zintegrowane podejście prowadzi do lepszych decyzji, które zapewniają długoterminowe tworzenie wartości – zwrot finansowy dla inwestorów przy jednoczesnym uwzględnieniu wartości dla klientów, pracowników, dostawców i interesu społecznego. Zawodowi księgowi powinni rozwijać w sobie zintegrowane nastawienie, łączące dane, procesy i analizy dotyczące aspektów finansowych oraz zrównoważonego rozwoju. Strona internetowa IFAC Rethinking Value Creation zawiera studia przypadków zintegrowanego myślenia.
Rozwój usług atestacyjnych
Usługi atestacyjne są niezbędnym elementem rozwijającego się globalnego systemu raportowania i imperatywem dla zawodu księgowego. IFAC przeprowadza badania porównawcze, aby zrozumieć najlepsze obecne praktyki rynkowe, zidentyfikować luki i opracować wspólną narrację, która pozwoli najlepiej spozycjonować zawodowych księgowych w kontekście zapewniania informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Niedawno IFAC opublikowała dokument pt. Przyśpieszenie atestacji zintegrowanej sprawozdawczości w interesie publicznym (Accelerating Integrated Reporting Assurance in the Public Interest).
Dlaczego zawodowi księgowi
Jak powiedział profesor Mervyn King: „Tylko księgowi mogą uratować świat!”. Zawodowi księgowi odgrywają kluczową rolę w gromadzeniu, analizowaniu i przekazywaniu wysokiej jakości informacji. Ich rola w raportowaniu i formułowaniu wniosków, dotyczących zrównoważonego rozwoju, stanowi szansę na pokazywanie jego wartości dla firm i klientów. Księgowi będą musieli uwzględnić w swojej pracy nowe i zróżnicowane tematy oraz technologie, ale ich podstawowa wiedza, umiejętności, zawodowy osąd, uczciwość i kodeks etyczny już istnieją. Przyszły potencjał informacji o zrównoważonym rozwoju jest zbyt ważny, aby nie został dobrze wykorzystany. IFAC, wraz ze swymi organizacjami członkowskimi, będzie aktywnie dowodzić, że zawód księgowych jest dobrze przygotowany do sprostania temu wyzwaniu.
Autor: Kevin Dancey, dyrektor generalny IFAC
Żródło:
[1] Greenwashing (tłum. jako ekościema”, „zielone mydlenie oczu” czy „zielone kłamstwo”) - to celowe zabiegi stosowane przez firmy adresowane do klientów w celu ich przekonania, że towary danej firmy wytworzono w zgodzie z naturą i ekologią. Przykładowo, firma informuje, że nie używa freonów, gdy faktycznie ich stosowanie jest zakazane od lat 90-ych, używa bezpodstawnie ekoznaków, nie legitymując się żadnymi certyfikatami uprawniającymi ją do tego itp.