Działanie na rzecz klimatu w kryzysie klimatycznym

Zmiana klimatu jest poważną sprawą. Zagrożenie jest tu i teraz. Nie ma odległego horyzontu  na długoterminowe planowanie. Jest to jeden z tych wielkich, przerażających, wieloaspektowych problemów społecznych, które wymagają dogłębnej i skoordynowanej wizji oraz przywództwa w jego rozwiązaniu. Nie jest to problem, który rozwiąże się sam. Nie można też żywić nadziei, że technologia w jakiś sposób  nas uratuje. Tak nie będzie.

Rozwiązanie tego problemu będzie wymagało zdrowej dawki uczciwego, realistycznego dialogu. Każdy ma do odegrania pewną rolę, a zawodowi  księgowi nie są tu wyjątkiem. Musimy zrozumieć zasięg i znaczenie tej nadzwyczajnej sytuacji klimatycznej,  spojrzeć w przyszłość i ustalić, co możemy i musimy zrobić oraz jak to zrobić. Od tego zależy wzrost gospodarczy i stabilność rynków finansowych. Jednak pomimo nieuniknionego stresu i napięć gospodarczych, przed którymi stoimy, dostosowanie się do zmian klimatycznych  zapoczątkuje erę wielkich możliwości.

W przyszłym tygodniu czołowi specjaliści rachunkowości spotkają się na forum pod hasłem „Tworzenie wartości w sytuacji kryzysu klimatycznego”, którego gospodarzem będzie Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC) i Stowarzyszenie Dyplomowanych Księgowych (ACCA). Jako księgowi zadaliśmy sobie kilka pilnych pytań.

Jaką rolę odgrywa zawód księgowego w przyśpieszeniu sprawiedliwej i przynoszącej korzyści  transformacji niskoemisyjnej

Zawodowi księgowi stają się coraz większą siłą działającą na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jest to częściowo spowodowane przejściem do odpowiedzialnego zarządzania i raportowania na temat wszystkich zasobów organizacji, w tym zasobów środowiskowych – a nie tylko finansów.

Członkowie IFAC mogą wpływać na działania polityczne i regulacyjne ukierunkowane na przejście od  społeczeństwa wysokoemisyjnego do społeczeństwa niskoemisyjnego. Mogą wspierać rynkowe inicjatywy polityczne,  przemyślane regulacje oraz bardziej kompleksowe  ujawnianie informacji. Biała księga Stowarzyszenia Księgowych Australii (CPA Australia) na temat „biznesu i środowiska” jest godnym podziwu przykładem działania organizacji członkowskiej IFAC w tym obszarze, podobnie jak seria opracowań  i studiów przypadków wydanych przez Stowarzyszenie Księgowych  Kanady (CPA Canada).

Ponieważ rynkowe działania w dziedzinie klimatu, takie jak wycena emisji dwutlenku węgla, zyskują na znaczeniu dzięki wsparciu IFAC i jego członków, presja na wszystkie organizacje, aby odpowiedziały na kryzys  klimatyczny, będzie rosła. Np. Instytut Dyplomowanych  Księgowych  Anglii i Walii (ICAEW) stworzył internetowe „centrum klimatyczne” z  informacjami na temat kryzysu klimatycznego.

Świat musi działać wspólnie. Umowy międzynarodowe są tu ważnym krokiem. IFAC zdecydowanie poparł porozumienie paryskie i wskazuje  jasne ramy dla międzynarodowych działań. IFAC określił  również to, co jest ważne w  inwestycjach, innowacjach oraz działaniach na rzecz klimatu.

Właściwe krajowe polityki i cele, wsparte  umowami międzynarodowymi, mogą pomóc w osiągnięciu poważnej  redukcji emisji gazów cieplarnianych. Emisje gazów cieplarnianych rosną, a obecne krajowe wysiłki na rzecz ich redukcji nie utrzymają globalnego ocieplenia poniżej krytycznego progu 2 stopni Celsjusza.

Jak zawód księgowego może lepiej oceniać i ujawniać realia ryzyka klimatycznego

W Porozumieniu paryskim znajduje się zapis o „solidnym systemie przejrzystości i rachunkowości zapewniającym klarowność działań”. Porozumienie bez dokonania oceny ma niewielkie znaczenie, a oceny nie można dokonać bez pomiarów i ujawnień. Właśnie tam przychodzą z pomocą zawodowi  księgowi, którzy na najwyższym poziomie eksperckim zapewniają opracowywanie wysokiej jakości informacji i wniosków. Jesteśmy w tej walce niezbędni.

Raportowanie na temat ryzyka klimatycznego jest również promowane w zaleceniach grupy zadaniowej Rady Stabilności Finansowej ds. ujawniania informacji finansowych związanych z klimatem. Zintegrowane raportowanie stanowi również podstawę do lepszego podejmowania decyzji przez inwestorów i pożyczkodawców. Rezultatem jego przyjęcia będą nie tylko bardziej zrównoważone działania w obszarze  środowiska ale także stabilniejsze   tworzenie wartości w perspektywie długoterminowej.

Ankiety często pokazują, że ryzyko klimatyczne jest głównym przedmiotem zainteresowania inwestorów, ubezpieczycieli, przedsiębiorstw i dyrektorów finansowych. W miarę wzrostu tego ryzyka księgowi są w stanie zwiększać świadomość, przeprowadzać pomiary i planowanie ryzyka klimatycznego. Audytorzy będą ufać tym ujawnieniom. Specjaliści podatkowi mogą również udzielać klientom porad na temat oczekiwanych zmian w przepisach podatkowych dotyczących regulacji emisji i pomagać im w spełnianiu zmieniających się wymogów.

W jaki sposób zawód księgowego może wspierać model biznesowy i transformację strategii wymaganych do radykalnego przekształcenia sposobu tworzenia i ochrony wartości przez firmy

IFAC i jego członkowie zachęcają zawodowych księgowych do udziału w wysiłkach organizacyjnych, mających na celu włączenie ryzyka zmian klimatu do strategii, finansów, działalności operacyjnej i komunikacji. Dzięki ich unikalnej perspektywie na strategię i model biznesowy  organizacji, księgowi mogą odegrać  kluczową rolę w rozwiązywaniu problemów związanych ze zmianami klimatu i informowaniem o nich. Drugą stroną ryzyka jest szansa. Strategie adaptacyjne związane ze  zmianą klimatu stworzą możliwości dla przedsiębiorstw. Zawodowi  księgowi mogą zidentyfikować i pomóc firmom wykorzystać te szanse.

Międzynarodowa i krajowa polityka i przepisy zmieniają otoczenie polityczne i wymagania dotyczące reakcji przedsiębiorstw i sektora publicznego na ryzyko klimatyczne. Księgowi muszą pomagać firmom i rządom w osiągnięciu celów, tworzeniu regulacji i reagowaniu na ryzyko. Na przykład cele redukcji emisji dla niektórych gałęzi przemysłu, takich jak te w Unii Europejskiej dla producentów samochodów, stają się coraz bardziej rygorystyczne. Kolejny przykład: członkowie zarządów będą musieli pomyśleć o swoim własnym ryzyku odpowiedzialności, gdyby zechcieli zignorować swoje obowiązki powiernicze lub ujawnianie ryzyk w obszarze zmiany klimatu w swoich przedsiębiorstwach. Firmy będą musiały szybko się dostosować, a zawodowi księgowi mogą być częścią nowych rozwiązań.

W jaki sposób zawód księgowego może poprawić sposób współpracy z innymi podmiotami, aby wpłynąć na przejście do gospodarek niskoemisyjnych

Rządy, organizacje non-profit oraz duże i małe firmy nie mogą działać bez zawodowych księgowych. To stawia zawód w uprzywilejowanej roli, dającej  mu  wpływ  na sposób podejścia wszystkich organizacji do działań na rzecz klimatu. We wszystkich organizacjach  ich skuteczne działania będą  wymagały zaufania i fachowej wiedzy, które wnoszą księgowi. Wiele organizacji publicznych i prywatnych działających na rzecz  klimatu, powinno otworzyć się na partnerstwo z zawodowymi organizacjami księgowych jako ich sojusznikami i cennymi źródłami informacji i wpływu. Zawodowe organizacje księgowych mogą pielęgnować robocze kontakty z rządami, przedsiębiorstwami, stowarzyszeniami biznesowymi i innymi, aby zachęcić je do wspierania działań na rzecz klimatu. Odgrywają również ważną rolę w informowaniu swoich członków o sposobach wspierania wysiłków zarządzania emisjami i dostosowania się do zmian klimatu.

Unikalna pozycja i wyjątkowy mandat

Kryzys klimatyczny stanowi ogromne wyzwanie dla stabilności społecznej, gospodarczej  i rynków finansowych. Zawodowi  księgowi będący członkami  niemal każdej firmy, rządu i organizacji pozarządowej, są w wyjątkowej pozycji pozwalającej im na dokonywanie zmian. Jako specjaliści odpowiedzialni za zarządzanie przepływem istotnych informacji i danych mają również mandat niepodobny do żadnego innego tj. aby działać w interesie społeczeństwa i inwestorów, aby zapewniać, że wszystkie podmioty są przygotowane do kontynuowania tworzenia trwałej wartości w perspektywie długoterminowej.

IFAC wraz ze swoimi organizacjami członkowskimi będzie nadal opowiadał się za przejściem do gospodarek niskoemisyjnych. Mamy wiele do zrobienia na rzecz klimatu jako środowisko księgowych i jako zawodowi księgowi jesteśmy częścią rozwiązania.

Kevin Dancey

dyrektor generalny IFAC