O polisach ubezpieczeniowych dla biur rachunkowych z perspektywy właściciela średniego biura rachunkowego.
Obecne regulacje prawne przewidują, że obowiązkowe OC działalności biura rachunkowego obejmuje wyłącznie prowadzenie pełnej księgowości na podstawie ustawy o rachunkowości. Biura rachunkowe, które obsługują tylko uproszczone formy ksiąg podatkowych lub wykonują jedynie usługi kadrowo-płacowe, nie mają obowiązku ubezpieczenia prowadzonej przez siebie działalności.
Każdy rozsądny właściciel biura rachunkowego poza OC podstawowym, którego zakres ochrony jest naprawdę bardzo wąski a suma ubezpieczenia niezbyt wysoka, posiada również ubezpieczenia dobrowolne, chociażby na „niektóre czynności doradztwa podatkowego” lub na „kadry i płace”. Nazwa ubezpieczenia dobrowolnego „niektóre czynności doradztwa podatkowego” jest trochę niefortunna, albowiem sugeruje, że biuro rachunkowe może świadczyć usługi doradztwa podatkowego, należy jednak mieć na uwadze, że niektóre czynności doradztwa podatkowego zostały w 2014 roku zderegulowane i obejmują m.in. sporządzanie deklaracji podatkowych:
Art. 2 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym zawiera pkt. 2 i 3 co do wykonywania których nie trzeba być podmiotem uprawnionym do świadczenia usług doradztwa podatkowego:
2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie.
Przytoczone czynności objęte są właśnie ubezpieczeniem dodatkowym pod nazwą „niektóre czynności doradztwa podatkowego” i w mojej ocenie stanowią lwią część czynności wykonywanych w każdym biurze rachunkowym.
W środowisku właścicieli biur rachunkowych tzw. Polski Ład przyniósł bardzo duże poruszenie związane z polisami ubezpieczeniowymi. Po pierwsze – wielu właścicieli, którzy dotychczas nie posiadali innego poza obowiązkowym OC, zaczęło się zastanawiać nad wykupieniem dodatkowego, a po drugie – ci, którzy już korzystają z dodatkowych klauzul zaczęli się zastanawiać, czy w obliczu zmian wprowadzanych jako tzw. Polski Ład posiadane przez nich ubezpieczenie jest wystarczające, nawet jeśli mają wykupione wszystkie dodatkowe klauzule. Niestety, w tej chwili to pytanie pozostaje bez konkretnej i wiążącej odpowiedzi, ponieważ żadne z towarzystw ubezpieczeniowych (TU), oferujących ubezpieczenie OC dla biur rachunkowych, oficjalnie się na ten temat nie wypowiedziało.
Agenci ubezpieczeniowi – na prośby właścicieli biur rachunkowych – zapytali reprezentowane przez siebie towarzystwa, jak wygląda sprawa polis w kontekście tzw. Polskiego Ładu i uzyskali informacje, że owszem – samo wyliczanie składek zdrowotnych dla właścicieli na nowych zasadach jest objęte OC dodatkowym pod tytułem kadry i płace, ale już na przykład roczna korekta składek nie mieści się w jego zakresie. Niestety, nie jest to dobra informacja dla właścicieli biur rachunkowych, ponieważ mają ochronę wyłącznie częściową, a żadne TU do tej pory nie zdecydowało się na wprowadzenie jakiejkolwiek nowej dodatkowej polisy, która chroniłaby w nowej sytuacji właścicieli biur rachunkowych.
Natomiast polisy ubezpieczeniowe dla biur rachunkowych na przełomie 2021 i 2022 w niektórych towarzystwach ubezpieczeniowych bardzo podrożały. Od wprowadzenia tarcz antykryzysowych i spełnienia oczekiwań klientów, że biura rachunkowe będą im w pozyskaniu pomocy pomagać, bardzo wzrosła szkodowość w biurach rachunkowych. Wiązało się to z tym, że pomimo pandemii na biura rachunkowe i na księgowych ogółem, nakładano coraz więcej nowych obowiązków, a czasu na naukę jak je prawidłowo wypełniać było naprawdę niewiele.
Stąd też obawy właścicieli biur rachunkowych przed zwiększaniem sumy ubezpieczenia w posiadanych polisach. Po pierwsze – cena będzie znacznie wyższa niż dotychczas, po drugie – nie ma kompleksowej oferty, która chroniłaby nas w każdym obszarze działalności na wypadek popełnienia błędu, a po trzecie – zakres ochrony w poszczególnych klauzulach nie jest dla nas w 100% jasny. Do dziś nie jest tak do końca oczywiste przed jakimi rodzajami błędów chroni biura rachunkowe choćby OC podstawowe czy nadwyżkowe do podstawowego (rozszerzone o ubezpieczenia dobrowolne). Skoro nie dotyczy liczenia podatków i składania deklaracji, to co tak naprawdę obejmuje swoim zakresem?
Na pewno polisę posiadać warto, nawet jeśli nie obsługujemy klientów prowadzących pełną księgowość i nie musimy posiadać OC podstawowego. Błąd może zdarzyć się każdemu i nie ma w tym nic nadzwyczajnego, szczególnie w tak trudnych pod względem nadprodukcji przepisów prawa podatkowego czasach. Czy warto zwiększać sumy ubezpieczenia? To zależy. Wpływ na to ma liczba obsługiwanych podmiotów, suma posiadanego obecnie ubezpieczenia i jak dużą szkodowość możemy oszacować.
Osobiście rekomendowałabym każdemu właścicielowi biura rachunkowego posiadanie wszystkich klauzul dodatkowych w ubezpieczeniu OC biura rachunkowego, jeśli oczywiście świadczy ono wszystkie rodzaje usług. Znam biura, które nie prowadzą kadr i płac, ale jeśli obsługują ZUS właściciela, to już ten dodatkowy parasol ochronny w postaci klauzuli „kadry i płace” powinny mieć, ponieważ w nim właśnie zawiera się rozliczanie ZUS. Znam też biura, które obsługują wyłącznie klientów prowadzących pełną księgowość, a więc teoretycznie polisa na niektóre czynności doradztwa podatkowego nie powinna ich interesować, ale przecież na pewno składają w imieniu swoich klientów deklaracje podatkowe, choćby VAT, PIT czy CIT i wówczas polisa OC obowiązkowego nie jest już wystarczająca.
Podsumowując, każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie z doświadczonym agentem lub brokerem ubezpieczeniowym, ponieważ na rynku polis OC dla biur rachunkowych nie ma produktów uniwersalnych, muszą być zatem „szyte na miarę” i składać się zazwyczaj z więcej niż jednego produktu.
Martyna Pożarowska
współwłaściciel Biura Rachunkowego LexAntis Pożarowska, Lech spółka jawna
