Choć określenia „dochód” i „przychód” mogą brzmieć bardzo podobnie, nie powinno się używać ich zamiennie. Różnica w znaczeniu jest bowiem znacząca, a szczególnie istotna jest ona dla wszystkich przedsiębiorców, ale także biur rachunkowych oraz organów kontroli skarbowej. Co to jest dochód i czym się różni od przychodu? Jak obliczyć przychód i dochód? Na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w niniejszym artykule. Zapraszamy do lektury!
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest przychód i jak można go uzyskać;
- czym jest dochód;
- na czym polegają koszty uzyskania przychodu;
- jakie są najważniejsze różnice między przychodem a dochodem;
- jak obliczyć przychód oraz dochód w przypadku przedsiębiorcy oraz pracownika.
Co to jest przychód z działalności gospodarczej?
Krótko mówiąc, przychód oznacza łączną wartość ze sprzedaży towarów oraz usług netto, czyli bez należnego podatku VAT, w danym okresie rozliczeniowym. Biznesowe przychody niewiele mówią jednak o faktycznej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa – określają jedynie uzyskaną sumę pieniędzy, czyli inaczej przysporzenia majątkowe, od których każdy przedsiębiorca zobowiązany jest zapłacić podatek dochodowy. Przychód można uzyskać między innymi z tytułu stosunku pracy, prowadzenia działalności gospodarczej, pracy nakładczej, pracy wykonywanej w ramach stosunku służbowego czy posiadanych nieruchomości. Jak obliczyć przychód? Warto zauważyć, że na łączny przychód przedsiębiorcy składają się jego wszystkie wpływy oraz należności majątkowe o charakterze trwałym.
Co to jest dochód?
W przeciwieństwie do przychodu dochód oznacza kwotę, która faktycznie pozostaje na koncie przedsiębiorcy po sprzedaży produktów lub wykonaniu usług. Zatem jak obliczyć dochód? Od kwoty przychodu należy odjąć sumę kosztów uzyskania przychodu. Dochód jest zatem różnicą pomiędzy osiągniętymi przychodami a poniesionymi w związku z prowadzeniem działalności kosztami podatkowymi. Co więcej, dochód może zaistnieć tylko wtedy, gdy przychód netto jest wyższy od kosztów uzyskania przychodu. Główna różnica między przychodem a dochodem jest więc taka, że dochód stanowi realne odzwierciedlenie sytuacji finansowej firmy, gdyż przedstawia informację o rzeczywiście wypracowanym zysku lub o poniesionej stracie. Warto także wspomnieć, że wyróżnia się dwie podstawowe kategorie dochodu: dochód brutto (przed opodatkowaniem) oraz dochód netto (po uwzględnieniu podatku dochodowego).
Dochody a przychody – koszty uzyskania przychodu
W kontekście różnic pomiędzy dochodem a przychodem bardzo istotna jest także kwestia kosztów uzyskania przychodu. Co należy przez nie rozumieć? Są to wydatki, które zostały poniesione w związku z prowadzoną działalnością w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia ich źródła. Koszty takie muszą być odpowiednio udokumentowane, najczęściej fakturą VAT, a także nie powinny posiadać cech wydatków o charakterze osobistym dla przedsiębiorcy. O ile przedsiębiorca posiada stosowne dokumenty, aby to udowodnić, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zarówno wydatki pośrednie (np. zakup paliwa czy wyposażenie biura), jak i bezpośrednie (zakup towarów czy półproduktów) związane z przychodami. Wyjątkiem są koszty ujęte w katalogu kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.
Czym się różni przychód od dochodu?
Znamy już definicję dochodu, przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu. A zatem czym się różni dochód od przychodu? Główna różnica między dochodem a przychodem polega właśnie na odliczeniu kosztów uzyskania przychodu. W przypadku przychodów wydatki zaliczone jako koszty nie są brane pod uwagę, a zatem suma przychodów niewiele mówi o faktycznej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Dochody to z kolei przychody pomniejszone o koszt uzyskania przychodu, czyli faktyczny zarobek przedsiębiorcy, od którego musi zapłacić on należny podatek. Suma dochodów potrafi już wiele powiedzieć o sytuacji finansowej firmy czy organizacji.
Przychód pracownika to kwota netto czy brutto?
Przychód a dochód to pojęcia dotyczące nie tylko osób prowadzących działalność gospodarczą, ale także osób zatrudnionych na przykład na podstawie umowy o pracę. Pracownik nie musi jednak martwić się tym, jak obliczyć przychód, a jak dochód – określa to za niego pracodawca. Wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje na konto lub „do ręki” zawsze jest kwotą netto – jest to jego realny przychód. Ale czy to oznacza, że osób zatrudnionych na umowie o pracę podatki nie dotyczą? Nic bardziej mylnego. W umowie o pracę ujęto bowiem wysokość wynagrodzenia w kwocie brutto, od której potrącane są m.in składki na ubezpieczenie zdrowotne, ale także podatki. Pracownik, tak samo jak pracodawca, odprowadza do Urzędu Skarbowego zaliczki z tytułu podatku dochodowego, jednak nie musi robić tego osobiście, a za pośrednictwem płatnika, czyli właśnie pracodawcy.
Dochód brutto a przychód – jak je obliczyć?
Aby obliczyć przychody z działalności gospodarczej, wystarczy zsumować wszelkie otrzymane w danym okresie rozliczeniowym przysporzenia pieniężne, a zatem należne kwoty netto (nieuwzględniające podatku VAT). Warto pamiętać, że do przychodu nie wlicza się bonifikat, skont ani wartości zwróconych produktów. Znając biznesowe przychody oraz koszty ich uzyskania, przedsiębiorca może z łatwością obliczyć wysokość dochodu. Wystarczy, że od kwoty przychodu odejmie wszystkie udokumentowane koszty jego uzyskania. Otrzymana kwota jest sumą dochodów brutto w danym okresie. A jak obliczyć dochód netto? Należy dodatkowo odjąć od dochodu brutto wysokość należnego podatku dochodowego.
