doc. dr Zdzisław Kołaczyk, uczeń prof. Witolda Skalskiego. Należał do wybitnych przedstawicieli nauki i praktyki rachunkowości w Polsce drugiej połowy XX wieku. Był znakomitym dydaktykiem i nauczycielem akademickim. Przez całe życie związany z Wyższą Szkołą Ekonomiczną następnie Akademią Ekonomiczną w Poznaniu. Był postacią znaną i cenioną zarówno w Uczelni, jak i wśród księgowych oraz biegłych rewidentów Wielkopolski.
Zdzisław Kołaczyk urodził się 15 czerwca 1927 r. w Częstochowie. Jeszcze w czasie wojny podjął naukę w Liceum Ogólnokształcącym, które ukończył w 1948 r. uzyskując świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia w Akademii Handlowej w Poznaniu, które ukończył w 1953 r. Pracę magisterską napisał pod kierunkiem prof. Witolda Skalskiego.
Z Wyższą Szkołą Ekonomiczną w Poznaniu Zdzisław Kołaczyk związał się jeszcze w czasie studiów. Od 1 stycznia 1952 r. rozpoczął pracę w Katedrze Rachunkowości w charakterze asystenta. Stopień doktora nauk ekonomicznych uzyskał w 1964 r., natomiast na podstawie oceny dorobku naukowego i dydaktycznego w 1969 r. otrzymał stanowisko docenta. Na stanowisku docenta pracował do 1990 r., tj. do chwili wcześniejszego przejścia na emeryturę ze względu na stan zdrowia.
W latach 1984-1990 był Prorektorem Akademii Ekonomicznej w Poznaniu oraz Wicedyrektorem Instytutu Finansów i Rachunkowości, w którym kierował Zakładem Rachunkowości. Po reorganizacji Uczelni i utworzeniu w 1993 r. Katedry Rachunkowości pozostał związany z Katedrą do ostatnich dni swego życia pracując do 1997 r. w niepełnym wymiarze czasu pracy, a następnie na umowę zlecenie. Bez przesady można powiedzieć, że rachunkowość stanowiła najważniejszą treść Jego pracowitego życia.
Działalność naukowa doc. Zdzisława Kołaczyka skupiała się głównie na rachunkowości finansowej. Początkowo Jego zainteresowania badawcze koncentrowały się na rachunku kosztów. Z tego zakresu powstała wysoko ceniona rozprawa doktorska oraz kilka interesujących artykułów naukowych opublikowanych w renomowanych wydawnictwach.
W kolejnych latach zainteresowania badawcze doc. Zdzisława Kołaczyka dotyczyły głównie rozwoju rachunkowości jako nauki, prawa bilansowego i sprawozdawczości finansowej. Z tego obszaru opublikował najważniejszą część swojego bogatego dorobku naukowego, którego ukoronowaniem jest fundamentalne dzieło pt. „Rachunkowość finansowa” (AE Poznań 1996), w którym wyłożył swój pogląd na istotę i zasady rachunkowości. Książka ta, wielokrotnie wznawiana, uznana została za najlepszą książkę akademicką na Krajowych Targach Książki Akademickiej w Warszawie w 1996 r.
Z pozostałych prac należy wymienić m.in.: Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w praktyce polskich przedsiębiorstw (Forum Poznań 2002), Bilans - wartość poznawcza i analityczna (DiFin 2005), Rachunkowość finansowa, cz. II zaawansowana (SKwP Warszawa 2008).
Oprócz prac na najwyższym poziomie naukowym i dydaktycznym Zdzisław Kołaczyk napisał ponad 20 podręczników z rachunkowości dla uczniów szkół średnich. Świadczy to najlepiej o Jego dużym wyczuciu, w jaki sposób i jakie treści należy przekazywać poszczególnym odbiorcom. Doc. Zdzisław Kołaczyk przez kilka lat redagował także periodycznie ukazujący się przewodnik dla służb finansowo-księgowych pt. „Rachunkowość w praktyce” wydawany przez wydawnictwo Verlag Dashöfer.
Doc. Zdzisław Kołaczyk był nie tylko wybitnym znawcą rachunkowości, ale także potrafił swoją głęboką wiedzę przekazać innym. Prowadził wykłady w sposób interesujący i barwny zarówno dla studentów, jak i praktyków, a przy tym na wysokim poziomie merytorycznym. Potrafił o trudnych i specyficznych problemach rachunkowości opowiadać w sposób przystępny i zrozumiały dla każdego.
"Będąc jeszcze studentem pamiętam, jak doc. Zdzisław Kołaczyk przyszedł w zastępstwie profesora na dwa wykłady. To były wykłady całkowicie inne od prowadzonych przez poprzednią osobę. Z Jego wykładów rachunkowość jawiła się nie tylko jako wiedza logiczna i piękna, ale przede wszystkim jako wiedza przydatna w każdej jednostce, ponieważ zmusza do myślenia, porządkuje życie gospodarcze. Doc. Zdzisław Kołaczyk miał ścisły umysł. Jako młody asystent jeździłem z Nim do jednego z Punktów konsultacyjnych naszej Uczelni, gdzie oprócz rachunkowości przez pewien czas prowadził także wykłady z matematyki wyższej."
Zalety doc. Zdzisława Kołaczyka jako wspaniałego dydaktyka sprawiły, że Katedra Rachunkowości nie zrezygnowała ze współpracy dydaktycznej z Nim nawet po przejściu na emeryturę. Nadal prowadził w miarę swoich możliwości wykłady z rachunkowości dla doktorantów, dla słuchaczy studiów podyplomowych i biegłych rewidentów. W czasie swojej działalności w Uczelni wypromował 5 doktorów i ponad 1000 magistrów i dyplomantów. Pracują oni na wielu eksponowanych stanowiskach i są wdzięczni swojemu Promotorowi za to, że nauczył ich rozumieć i cenić rachunkowość oraz za to, że ukazał przydatność w życiu zawodu księgowego.
Doc. Zdzisław Kołaczyk posiadł wielką umiejętność łączenia teorii z praktyką gospodarczą. Był pierwszym pracownikiem Katedry Rachunkowości, który w 1964 r. uzyskał tytuł dyplomowanego księgowego, a potem biegłego rewidenta. Wykonał wiele ekspertyz i opinii dla sądów, różnych instytucji i jednostek gospodarczych.
Doc. Zdzisław Kołaczyk położył także wielkie zasługi w rozwoju i umacnianiu Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, a w szczególności Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu. W latach 1965-1986 pełnił funkcję Prezesa Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu SKwP, będąc jednocześnie członkiem Zarządu Głównego SKwP. W latach 1971-1974 był również Wiceprezesem Zarządu Głównego SKwP.
Za szczególny wkład pracy na rzecz Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej w 2005 r. nadał doc. Zdzisławowi Kołaczykowi Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Na Krajowym Zjeździe Delegatów w 1999 r. otrzymał godność Honorowego Członka Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Był również odznaczony srebrną i złotą odznaką „Zasłużony w rozwoju Stowarzyszenia Księgowych w Polsce”.
Doc. Zdzisław Kołaczyk był znaczącą postacią wśród naukowców i praktyków współczesnej rachunkowości. Jego ogromna wiedza, uzdolnienia, pracowitość, dociekliwość i rzetelność badawcza przyniosła Mu duże uznanie w środowisku naukowym, wśród dużej rzeszy księgowych i członków Oddziału Wielkopolskiego. A wysoka kultura osobista, pogoda ducha i życzliwy stosunek do pracowników i studentów sprawiły, że otaczało Go zawsze grono przyjaciół. Oddział Wielkopolski w Poznaniu może być dumny z tego, że był On wieloletnim członkiem Oddziału Wielkopolskiego w Poznaniu SKwP.
Doc. dr Zdzisław Kołaczyk zmarł 9 lipca 2008 r. w Poznaniu.
Opracował: Oddział Wielkopolski SKwP w Poznaniu